- manitarofiloi.elladas@hotmail.gr
- +30 6972322296
Καλώς ήρθατε στο Βασίλειο των Μυκήτων! Στοιχεία βιολογίας
Μανιταρογνωσία / Βιολογία-Μορφολογία
Καλώς ήρθατε στο Βασίλειο των Μυκήτων!
Στοιχεία βιολογίας
Πηγή: Γιώργος Κωνσταντινίδης: Μανιτάρια, φωτογραφικός οδηγός μανιταροσυλλέκτη
Τα μανιτάρια και γενικότερα οι μύκητες (Fungi) αποτελούν μια πολυάριθμη ομάδα οργανισμών, το δεύτερο σε πλήθος ειδών άθροισμα στον πλανήτη μετά τα έντομα, και συγκροτούν, σύμφωνα με το πλέον αποδεκτό ταξινομικό σχήμα του Whittaker (1995), ένα από τα πέντε Βασίλεια. O αριθμός των καταγεγραμμένων ειδών μυκήτων στον πλανήτη μας κυμαίνεται ανάμεσα στις 70.000 έως 100.000, ενώ ο συνολικός αριθμός των ειδών που εκτιμάται ότι υπάρχει στη Γη ξεπερνάει το 1,5 εκατομμύριο. Σήμερα είναι γνωστά παγκοσμίως περίπου 50.000 είδη μακρομυκήτων, μυκήτων δηλ. που σε κάποιο στάδιο της ζωής τους παράγουν ευμεγέθη καρποσώματα (μανιτάρια) που είναι ορατά και με γυμνό μάτι. Από τα καταγεγραμμένα είδη 2.000 περίπου θεωρούνται αξιόλογα εδώδιμα μανιτάρια. Δύο-τρεις δεκάδες από αυτά καλλιεργούνται σε εμπορική κλίμακα για ανθρώπινη κατανάλωση.
Οι μύκητες δεν έχουν χλωροφύλλη και αδυνατούν να συνθέσουν οργανικές ενώσεις. Είναι ετερότροφοι οργανισμοί που παίρνουν έτοιμες τις απαραίτητες οργανικές ενώσεις από ζωντανούς ή νεκρούς οργανισμούς. Είναι ευκαρυωτικοί, αφού τα χρωματοσώματά τους περικλείονται από οργανωμένο πυρήνα. Τα κύτταρά τους περιβάλλονται από κυτταρικό τοίχωμα, με κύριο συστατικό τη χιτίνη, ένα πολυμερές που αποτελεί το κύριο συστατικό του εξωσκελετού και της εφυμενίδας των αρθρόποδων (έντομα, αραχνοειδή) και των κελυφών των καρκινοειδών (καβούρια, αστακοί, γαρίδες, καραβίδες).
Συνήθως μανιτάρι αποκαλούμε το ορατό μέρος του οργανισμού, το καρπόσωμα, που βρίσκεται πάνω από την επιφάνεια του υποστρώματος. Η λέξη μανιτάρι είναι παραφθορά την λέξης Αμανίτης (αμανίτης > αμανιτάρι > μανιτάρι), που σχετίζεται με το όρος Άμανος, που βρίσκεται στα παράλια της Ιωνίας (Μικράς Ασίας). Μέσα ή επάνω στο υπόστρωμα βρίσκεται το σώμα του μύκητα, το μυκήλιο, που αποτελείται από μικροσκοπικούς νηματοειδείς σωλήνες, τις μυκηλιακές υφές, που παράγουν τα καρποσώματα. Οι υφές σπάνια φαίνονται με γυμνό μάτι. Το μυκήλιο μπορεί να ζήσει αρκετά χρόνια. Εικάζεται μάλιστα ότι κάτω από ευνοϊκές συνθήκες, οι υφές μπορούν να μεγαλώνουν αδιάκοπα, πράγμα που σημαίνει ότι, σε ιδανικές συνθήκες, η ζωή των μυκήτων θα ήταν αιώνια, κάτι που δεν παρατηρείται σε καμία άλλη μορφή ζωντανής ύπαρξης στον κόσμο! Είναι γνωστή η περίπτωση του μυκηλίου του Armillaria tabescens που υπολογίστηκε ότι είχε ηλικία 1500 χρόνων, έκταση 150 στρεμμάτων και βάρος 10 τόνων! (επιστημονική επιθεώρηση «Nature», 1992). Αντιθέτως, τα καρποσώματα ζουν λίγες ώρες ή ημέρες και στη συνέχεια αποσυντίθενται, αφού είναι ευπρόσβλητα από έντομα, βακτήρια και ζύμες. Εξαίρεση αποτελούν τα καρποσώματα με ξυλώδη ή φελλώδη σύσταση, που μπορούν να ζήσουν και μερικές δεκαετίες. Οι μύκητες, στη συντριπτική τους πλειονότητα, αναπαράγονται και πολλαπλασιάζονται µε τα σπόρια, τα οποία κατά κανόνα σχηματίζονται από εξειδικευμένα αναπαραγωγικά όργανα. Τρία φύλα μυκήτων, οι Ασκοµύκητες, οι Βασιδιοµύκητες και οι Ζυγομύκητες σχηματίζουν μανιτάρια.
Στοιχεία βιολογίας
Πηγή: Γιώργος Κωνσταντινίδης: Μανιτάρια, φωτογραφικός οδηγός μανιταροσυλλέκτη
Τα μανιτάρια και γενικότερα οι μύκητες (Fungi) αποτελούν μια πολυάριθμη ομάδα οργανισμών, το δεύτερο σε πλήθος ειδών άθροισμα στον πλανήτη μετά τα έντομα, και συγκροτούν, σύμφωνα με το πλέον αποδεκτό ταξινομικό σχήμα του Whittaker (1995), ένα από τα πέντε Βασίλεια. O αριθμός των καταγεγραμμένων ειδών μυκήτων στον πλανήτη μας κυμαίνεται ανάμεσα στις 70.000 έως 100.000, ενώ ο συνολικός αριθμός των ειδών που εκτιμάται ότι υπάρχει στη Γη ξεπερνάει το 1,5 εκατομμύριο. Σήμερα είναι γνωστά παγκοσμίως περίπου 50.000 είδη μακρομυκήτων, μυκήτων δηλ. που σε κάποιο στάδιο της ζωής τους παράγουν ευμεγέθη καρποσώματα (μανιτάρια) που είναι ορατά και με γυμνό μάτι. Από τα καταγεγραμμένα είδη 2.000 περίπου θεωρούνται αξιόλογα εδώδιμα μανιτάρια. Δύο-τρεις δεκάδες από αυτά καλλιεργούνται σε εμπορική κλίμακα για ανθρώπινη κατανάλωση.
Οι μύκητες δεν έχουν χλωροφύλλη και αδυνατούν να συνθέσουν οργανικές ενώσεις. Είναι ετερότροφοι οργανισμοί που παίρνουν έτοιμες τις απαραίτητες οργανικές ενώσεις από ζωντανούς ή νεκρούς οργανισμούς. Είναι ευκαρυωτικοί, αφού τα χρωματοσώματά τους περικλείονται από οργανωμένο πυρήνα. Τα κύτταρά τους περιβάλλονται από κυτταρικό τοίχωμα, με κύριο συστατικό τη χιτίνη, ένα πολυμερές που αποτελεί το κύριο συστατικό του εξωσκελετού και της εφυμενίδας των αρθρόποδων (έντομα, αραχνοειδή) και των κελυφών των καρκινοειδών (καβούρια, αστακοί, γαρίδες, καραβίδες).
Συνήθως μανιτάρι αποκαλούμε το ορατό μέρος του οργανισμού, το καρπόσωμα, που βρίσκεται πάνω από την επιφάνεια του υποστρώματος. Η λέξη μανιτάρι είναι παραφθορά την λέξης Αμανίτης (αμανίτης > αμανιτάρι > μανιτάρι), που σχετίζεται με το όρος Άμανος, που βρίσκεται στα παράλια της Ιωνίας (Μικράς Ασίας). Μέσα ή επάνω στο υπόστρωμα βρίσκεται το σώμα του μύκητα, το μυκήλιο, που αποτελείται από μικροσκοπικούς νηματοειδείς σωλήνες, τις μυκηλιακές υφές, που παράγουν τα καρποσώματα. Οι υφές σπάνια φαίνονται με γυμνό μάτι. Το μυκήλιο μπορεί να ζήσει αρκετά χρόνια. Εικάζεται μάλιστα ότι κάτω από ευνοϊκές συνθήκες, οι υφές μπορούν να μεγαλώνουν αδιάκοπα, πράγμα που σημαίνει ότι, σε ιδανικές συνθήκες, η ζωή των μυκήτων θα ήταν αιώνια, κάτι που δεν παρατηρείται σε καμία άλλη μορφή ζωντανής ύπαρξης στον κόσμο! Είναι γνωστή η περίπτωση του μυκηλίου του Armillaria tabescens που υπολογίστηκε ότι είχε ηλικία 1500 χρόνων, έκταση 150 στρεμμάτων και βάρος 10 τόνων! (επιστημονική επιθεώρηση «Nature», 1992). Αντιθέτως, τα καρποσώματα ζουν λίγες ώρες ή ημέρες και στη συνέχεια αποσυντίθενται, αφού είναι ευπρόσβλητα από έντομα, βακτήρια και ζύμες. Εξαίρεση αποτελούν τα καρποσώματα με ξυλώδη ή φελλώδη σύσταση, που μπορούν να ζήσουν και μερικές δεκαετίες. Οι μύκητες, στη συντριπτική τους πλειονότητα, αναπαράγονται και πολλαπλασιάζονται µε τα σπόρια, τα οποία κατά κανόνα σχηματίζονται από εξειδικευμένα αναπαραγωγικά όργανα. Τρία φύλα μυκήτων, οι Ασκοµύκητες, οι Βασιδιοµύκητες και οι Ζυγομύκητες σχηματίζουν μανιτάρια.